در راستای تأمین اهداف مصرح در بند «الف» ماده 116 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ،1396 دستورالعمل ساماندهی حل و فصل اختلافات از طریق داوری و ایجاد و توسعه نهادهای داوری مصوب 1400 و مفاد سند تحول و تعالی قوه قضاییه مصوب ،1403 در راستای توسعه حل و فصل اختلافات از طریق داوری، مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضاییه ضمن تدوین و اجرای شیوه نامه نحوه جذب، آموزش، صدور و لغو پروانه داوری و تأسیس نهادهای داوری در سال ،1400 اقدام به جذب داور حرفه ای از طریق برگزاری آزمون های کتبی و شفاهی تخصصی، آموزش و سپس صدور پروانه داوری حرفه ای نمود. این شیوه نامه در دوره بعدی و به تاریخ 1402/09/28 مورد بازنگری قرار گرفت. پس از خاتمه نخستین دوره جذب، سپری شدن آموزش بدو خدمت، برگزاری آزمون جامع پایان دوره بدو خدمت، صدور و سپس اعطای پروانه داوری حرفهای به پذیرفته شدگان، برای تمهید مقتضیات قانونی توسعه و اجرای داوری حرفه ای عمومی و تخصصی و نیز تسهیل و تدارک امکان فعالیت داوران حرفه ای و سازماندهی این نهاد منطبق با مقررات قانونی، کانون های داوری حرفهای استانی تشکیل شد که کانون داوران حرفه ای استان آذربایجان شرقی نیز از جمله این کانونهاست. در همین راستا، اساسنامه کانون داوران حرفه ای استان آذربایجان شرقی با شماره 9000/8772/350 مورخ 1403/05/28 در اداره ثبت شرکت ها و مؤسسات تبریز ثبت گردید و آگهی تأسیس آن در تاریخ 1403/11/16 در روزنامه رسمی کشور منتشر شد. کانون داوران حرفه ای استان آذربایجان شرقی (EAPAA) یک مؤسسه غیرتجاری؛ غیرانتفاعی، غیردولتی، حمایتی، آموزشی، حقوقی و مردمی است که واجد شخصیت حقوقی مستقل میباشد و بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران و مقررات ابلاغی قوه قضاییه، زیر نظر دادگستری کل استان آذربایجان شرقی و در راستای اهداف و مفاد اساسنامه خود برای مدت نامحدود تأسیس و اداره می‌شود.

هدف اصلی و بنیادین کانون داوران حرفه‌ای استان آذربایجان شرقی گسترش فرهنگ داوری، سازماندهی داوری های تحت مدیریت خود، نظارت بر فعالیت داوران حرفهای عضو و انجام فعالیت های آموزشی و پژوهشی در حوزه حقوق داوری است. کانون در حوزه داوری های داخلی و بینالمللی و نیز در داوری های عمومی راجع به اختلافات مربوط به قراردادهای مدنی، تجاری، سرمایه گذاری، مشارکت و سایر اختلافات حقوقی داوریپذیر و همچنین داوری های تخصصی، یعنی داوری در حوزه دعاوی خانواده، فعالیت میکند.

 کانون داوران حرفهای استان مطابق ماده 11 اساسنامه دارای شش رکن هیئت مؤسس، مجمع عمومی، هیئت مدیره، مدیرعامل، بازرس و هیئت رسیدگی به تخلفات انتظامی است که بدیهی است حیات هیئت مؤسس با تأسیس و شروع به فعالیت کانون پایان یافته است. بعلاوه، انجام امور اجرایی و اداری کانون از طریق دبیرخانه انجام میگیرد که تحت نظر و ریاست مدیرعامل فعایت میکند.

مضاف بر این، کانون همسو با سازمان های داوری سرآمد و برجسته داخلی و بینالمللی، به منظور پیشبرد اهداف ویژه خود در تحکیم و اتقان فرآیند و آرای داوری، دیوان داوری را تشکیل داده است. همچنین، در ساختار کانون کارگروه های مشورتی تخصصی جهت تدبیر، رایزنی و اقدام در حوزه های مختلف حقوق داوری و قلمرو فعالیت های کانون تحت عنوان کمیسیون های کانون، از جمله کمیسیون آموزش، تحقیقات و انتشارات، کمیسیون روابط عمومی، کمیسیون تدوین قوانین و مقررات و ... طراحی و تشکیل یافته اند.

(الف) قانونی بودن ایجاد و فعالیت کانون:

مهمترین مزیت و ویژگی کانون داوران حرفهای استان آذربایجان شرقی پشتوانه قانونی این کانون و ابتنای تأسیس و فعالیت آن در متون قانونی عالی و مصوب قوای مقننه و قضاییه است. از سوی دیگر، نظارت مستمر قوه قضاییه بر اقدامات این کانون، فعالیت آن زیر نظر دادگستری کل استان آذربایجان شرقی و تعامل پیوسته با این نهاد قضایی میتواند رعایت مقررات قانونی، تأمین هرچه بیشتر و مناسبتر نیازهای مراجعه کنندگان و کاربران داوری، استفاده از تجارب قضایی برای به حداقل رساندن خطرهای اتخاذ تصمیمات ناصواب و رعایت شفافیت در فرآیند داوری را تضمین کند.

(ب) رسیدگی تخصصی، رعایت اخلاق حرفه ای و کیفیت آرا:

از سوی دیگر، داوران عضو کانون به سبب طی مراحل مختلف آزمونهای تخصصی کتبی و مصاحبه و سنجش صلاحیتهای روانشناختی، شخصیتی و اخلاقی، افراد واجد تخصص، تجربه و مهارت در امور حقوقی و تجاری هستند و از لحاظ سلامت اخلاق حرفهای در درجه قابل قبول برای تصدی امر قضاوت میباشند. بهکارگیری داوران متخصص و متبحر در فرآیند داوری ضمن تضمین سرعت رسیدگی ها، ضریب خطای فاحش و در نتیجه تضییع حقوق طرفین داوری را به شکل چشمگیری کاهش میدهد و موجب ارتقای کیفیت آرای اصداری میگردد.

(پ) هزینه های داوری معقول:

هزینه های داوری دریافتی از کانون بر مبنای آییننامه حقالزحمه داوری مصوب رئیس قوه قضاییه به شماره مصوبه 35050/100 مورخ 1401/06/05 و آییننامه های مصوب مجمع عمومی کانون أخذ میگردد که در مقایسه با هزینه های متناظر در نهادهای قضایی و داوری مشابه معقول و متناسبتر است.

(ت) تدوین قواعد داوری اختصاصی:

کانون با تدوین قواعد داوری ویژه خود با الهام از قواعد داوری نمونه و نیز آخرین نسخه قواعد داوری سازمانهای داوری برجسته بینالمللی و داخلی ضمن آنکه درصدد برآمده تا خلأهای موجود در قوانین داخلی را تکمیل نماید و از پیشآمد چالشهای متعدد پیشگیری کند، تلاش کرده است با طراحی و تدوین قواعد داوری کارآمد و بروز بتواند به نیازهای جدید و پرسشهای مؤخر مطرح در حوزه داوری پاسخ شایسته ارائه دهد.